શુક્રવાર, 18 ડિસેમ્બર, 2009

ભાષા



કેનેડા આવ્યા પછી ઘણા લોકોના સંસર્ગમાં આવી. ચાર મહિના નોકરી કરી એમાં એક નવી સંસ્ક્રુતિને નજીક્થી જોઇ. અહીંના લોકોની રીતભાત, પહેરવેશ, ભાષા ને બીજું ઘણું બધુ...

માયાસારાભાઇ નું "Sophistication" આ લોકો આગળ પાણી ભરે. મોંમાં સાકર રાખીને બોલતા હોય એવું મીઠું લાગે. વાતની શરુઆત જ "Hi Dear, How are you?" થી થાય.જેનો સાર્વજનિક ઉતર "Good. Thank You. How are you? " હોય. ગમે ત્યાં જાઓ આટલું તો પૂછવું જ પડે. Thank you, Welcome, sorry ને please વગર તો એક વાક્ય ના બોલે. તમારી કોઇ વસ્તુ ગમી હોય તો એના વખાણ પણ એટલી જ ઉદારતાથી કરે....અમદાવાદીઓ જેવી કંજુસાઇ નહી ;)......

લખવા બેઠી હતી બીજા વિષય પર ને વાત આખી ફંટાઈ ગઈ. ચાર મહિનાની નોકરીમાં કોરીઅન, ચીની, નેપાળી, અફઘાની, પાકિસ્તાની અને ભારતીય લોકો ને જોયા. અને એમાંના ઘણા જોયા જેમને અંગ્રેજી નહોતુ આવડતુ. તમે અંગ્રેજી બોલતા દેશમાં આવ્યા છો તો તમને આવડવું જરુરી છે. ઇંગ્લીશ બોલવું એ કાંઈ મોટી વાત નથી (અહીં ભીખારીઓ ભીખ પણ ઇંગ્લીશમાં માંગે છે). ઇંગ્લીશ એ આંતરાષ્ટ્રિય ભાષા છે એટલે જરુરી છે પણ પોતાની ભાષાના ભોગે નહી. એક સવાલનો જવાબ નથી મળતો કે ગુજરાતી કે હિંદી પ્રત્યે નહીં, ઇંગ્લીશ પ્રત્યે આટલો પ્રેમ કેમ? દક્ષિણ ભારતના લોકો તમને મળશે તો ઇંગ્લીશમાં વાત કરશે હિંદીમાં નહી. અને એક ચીની બીજાને મળશે તો એની ભાષામાં વાત કરશે.

અહીંની ગર્વમેન્ટ તમારા બાળક્ને એની માત્રુભાષા શીખવાડવાં સ્પેશ્યલ ટીચર રાખે છે જેથી તમે તમારી ભાષા ના ભૂલો અને આપણે ત્યાં સેંન્ટ્રલ સ્કૂલના છોકરાંઓ ઇંગ્લીશમાં જ વાતો કરે. હવે તો માં-બાપ પણ પોતાના છોકરાઓને ઇંગ્લિશ મીડીયમ માં જ મુકે છે. એ વાત સાચી કે ગ્લોબલાઈઝેશન વધી ગયુ છે પણ હું પોતે ગુજરાતીમાં ભણી એન્જીનીઅર થઈ અને અહીં જન્મજાત ઇંગ્લિશ બોલતી વ્યક્તિ જોડે સારી રીતે વાત કરી શકુ છું. અરે મેટ્રો શહેરમાં પણ યંગ જનરેશન ઇંગ્લીશ જ બોલે છે. હમણાં "NDTV" પર ઘણી ડીબેટ જોઇ. સાઉથ વાળા એમની ચાર ભાષા માટે ઝગડે, નોર્થ વાળા હિંદી માટે. પણ જ્યારે આ કે આવતી પેઢીને રાજકીય કે રાષ્ટ્રિય નહીં આંતરાષ્ટ્રિય ભાષા જ જોઇએ છે તો ઝગડી ને શો ફાયદો. આપણને લોકલ છાપા વાહિયાત લાગે છે (અને માં-બાપ ગર્વથી કહે છે અમારો કુંવર તો ટાઈમ્સ ઓફ ઇન્ડિયા જ વાંચે છે. અને પાછુ આ વાક્ય કુંવરના ગ્યાન માટે વપરાયુ હોય તો ઠીક છે કે આંતરાષ્ટ્રિય સમાચાર પણ વાંચે છે પણ ભાષા સંદર્ભે વધુ વપરાય છે ), ગુજરાતી ભાષાની કોઇ ચોપડી વાંચે આપણને કેટલો સમય થયો????

બાર ગાઉ એ બોલી બદલાય એ આપણી ઓળખ હતી. પણ ધીમે ધીમે એ પણ બદલાઇ જશે. ભાષા એક (ઇંગ્લિશ) ખાલી બોલવાની લઢ્ણ જુદી. કાઠીયાવાડી ઇંગ્લિશ, સુરતી ઇંગ્લિશ, અમદાવાદી ઇંગ્લિશ, કચ્છી ઇંગ્લિશ, તળપદી ઇંગ્લિશ..........

પર્યાવરણની જેમ ભાષાનું પણ ગ્લોબલ વોર્મીંગ થયુ છે...બન્ને ને બચાવા આપણા હાથમાં હોય છે.......

તા. ક- આ બ્લોગ્ના શબ્દો પણ ઇંગ્લિશ આલ્ફાબેટ્માં જ લખાયા છે. સોફ્ટ્વેરએ કન્વર્ટ કરી આપ્યુ ગુજરાતી. એક ભાષા બીજી ભાષા વગર અધુરી છે. સંસ્ક્રુતના હોત તો ઇંગ્લિશ ના હોત......

8 ટિપ્પણીઓ:

  1. Taro ek blog vanchu to agal no bhuli jau etlu saras lakhe che tu. Ha jyare tari jode debate karu tyare kadach tara point khota lage pan tara blog no ek pan point khoto nathi. Ha south k north na states badha potani bhasha mate lade che ek apde gujarati j apdi bhasha thi bhagiye che.

    જવાબ આપોકાઢી નાખો
  2. Gujarati bhasha vishe hu ghanu vicharu chhu, kemke mari atyaar ni life ma gujarati mare kyarek a vapray chhe. ghani vaar gujarati friends ke family ne gujarati ma lakhvanu man thay, pan haju sathu sari rite gujarati ma type karvano koi rasto malyo nathi, and gujarati shabdo aavi rite english alphabet ma lakhu to banne bhasha khoti lage chhe, etle sehlu solution english ma lakhvanu lage chhe.

    Pan hu e manu j chhu ke aaj na chhokra o ne english medium ma mooki ne badha bhul kare j chhe. English to aapne badha saru sikhvana j chhiye, kemke aapne sikhvu padshe, pan gujarati aapne childhood ma na shikhye to pachi kyarey nahi shikye. ane gujarati chhe pan ketli mithi bhasha (mavali jevi pan khari jyare tu bole), ke ene jivati rakhvi joyie.

    જવાબ આપોકાઢી નાખો
  3. bahu saaro blog lakhyo chhe.. Jay Vasavada ne competition mali gayi laage chhe ;-)

    Maara mat pramaane aa vastu vyakti par depend kare chhe.. main ghana loko joya chhe je angreji maadhyam ma bhanya chhata emnu Gujarati atyant prabhavshaali chhe (e.g. Atit) and ghana loko joya chhe je loko Gujarati madhyam ma bhanya chhata Gujarati ne gaalo de chhe.. to maara mate problem e nathi ke maanas e kaya maadhyam ma bhanvu joiye.. pan problem e chhe ke ena parents ene aa sanskaaro thi waakef karaave chhe ke nahi.. jo baalak ne baalpan thi j angreji pratye ghelo karva ma aave ane thasavva ma aave ke angreji nahi shikhiye to kai nahi thay ane gujarati chhaap loko aagad nathi vadhi shakta to e aakhi jindagi aa j chhaap sathe jivvanu.. pan eni saame jo aapde angreji pratye dwesh raakhiye to e pan khotu chhe kaaran ke maara mate darek bhasha eni rite mahaan chhe ane eno aadar karvo joiye (I dont mean that you dont respect English :-).. )

    saaro point lidho chhe tame.. aasha chh have tame mahine mahine na badle athvadiye ane pachhi roj 1 blog lakhsho j!!

    Happy Blogging!!!

    જવાબ આપોકાઢી નાખો
  4. બહુ સરસ લેખ છે. ભાષા પર ઘણા વિધ્વાનોએ ઘણી ટિપ્પણીઓ કરી છે "માનવને ઊગવા દે તેવું શિક્ષણ બીજી ભાષામાં ન ાઆપી શકાય:આવું ગુણવંત શાહ ીએ કહ્યું છે અને સાચી જ વાત છે ને કે, માતરૂભાષામાંજ આપણે આપણી સંસ્ક્રુતિની સુગંધ ધરાવતુ શિક્ષણ ાઆપી શકીએ. તમે જોતા હશોકે યુરોપના દેશોમાં ઇંગ્લેન્ડ સિવાયના કોઇ પણ દેશમાં અંગ્રેજી ભાષામાં શિક્ષણ આપવામાં આવતું જ નથી.
    અને અત્યારે તો બાળક્ને અંગ્રેજી માધ્યમમાં ભણાવાની હોડ ચાલી રહી છે મા-બાપો વચ્ચે. ને તેમા બાળકો ભોગ બને છે ાઅને તે બાળકો ધીમે ધીમે પોતાની ભાષા અને સંસ્ક્રુતિથી દુર થતું જાય છે.
    તમે ાઆવા વિષયો પર લખતા રહેજો જેથી અમને પણ વિચારતા કરે ને ચિંનંત કરવાની તક મળતી રહે.

    જવાબ આપોકાઢી નાખો
  5. 5-2-10friday
    kem chho?
    maru nam vaishali chhe.
    hu aa lekh sathe sahemt chhu.
    aje gujratichhe em kahevama saram avechhe.
    angrejima boltahoy te grva anubhave chhe.
    pn ma te ma bija vgadana va. enbhlvu.
    abhar.

    જવાબ આપોકાઢી નાખો
  6. Namrata, aa topic upar to sita towers maa ketli badhi debates thai chuki chhe!!! it's an important yet a sensitive issue. koi pan bhasha bolva, lakhva ke samajva mate koi vishesh skills ni jarur nathi. koi pan samanya manas bahuj aasanithi e vastu kari sake chhe. Parantu agar koi manas koi bhasha ma mahan bani sake chhe to e fakta Matrubhasha j chhe (said by father Valesh). Loko aa vaatne samaji nathi sakta. Naukri ke Business maate english bhale jaruri hoy, pan saathe saathe matru bhasha nu gyan pan etluj jaruri chhe!! Latly, 1 vaat kahish....Koi bhasha biji koi pan bhasha ji utarti ke chadiyati nathi, pan matru bhasha hamesha darek bhasha thi 1 paglu aagalaj chhe!!

    જવાબ આપોકાઢી નાખો